Klaarwakker in bed? Dit is de verklaring erachter
We hebben het allemaal al wel eens meegemaakt. Een hele dag lang moet je moeite doen om jezelf wakker te houden en zit je al geeuwend in elke meeting. Je kan aan bijna niets anders denken dan eindelijk onder de warme lakens te liggen en je vermoeidheid weg te slapen met een heerlijke nachtrust. Dan is het eindelijk zover en kruip je na een lange dag welverdiend op tijd onder de wol en... plots ben je klaarwakker. Lig jij vaak klaarwakker in bed? Dit is de verklaring erachter.
Als je dacht dat je er zelf niets aan kan doen dat je na een vermoeiende dag klaarwakker in bed ligt, think again. Het is blijkbaar een aan jezelf aangeleerde conditionering in je hersenen die aan de basis ligt van jouw slaapproblemen. Dat zorgt ervoor dat je ondanks de vermoeidheid die je overdag voelt plots helemaal niet meer moe bent en bijgevolg moeizaam in slaap valt.
Meer specifiek ontstaat deze conditionering omdat iets in jouw slaapomgeving je lichaam en brein net prikkelt om wakker te blijven, in plaats van vlot in slaap te vallen. Eens je in bed ligt, krijgt je geest het signaal dat het tijd is om wakker te zijn. Deze zogenaamde conditioned or learned arousal is een van de meest voorkomende oorzaken van slaapproblemen. Maar hoe ontstaat dit patroon dan?
Lees ook: Zo lukt het je wel om gewoontes te veranderen
Om een antwoord op die vraag te geven, moeten we eerst weten hoe we juist in slaap vallen. Voor het vlot in slaap vallen, is het slaaphormoon melatonine de grote verantwoordelijke. Dit hormoon staat in voor de kwaliteit en de kwantiteit van je nachtrust. Je lichaam maakt dit hormoon zelf aan, in de pijnappelklier in de hersenen. Overdag neutraliseert de productie van het hormoon en blijft het in een normale balans aanwezig. Meer naar de avond toe, schiet de productie opnieuw in actie, waardoor je lichaam en je geest in slaapmodus terechtkomen. Tenminste, als je daarvoor de juiste omstandigheden creëert.
Lees ook: Alles wat je moet weten over het slaaphormoon melatonine
Die juiste omstandigheden brengen ons meteen bij het antwoord op de vraag hoe dit patroon van conditionering ontstaat. Jouw slaaphormoon hoort uiteraard bij je bioritme of je slaap- en waakritme. Het is dan ook logisch dat wanneer jouw bioritme overhoop ligt, dat eveneens de productie van het slaaphormoon in de war stuurt. Als jij een goede slaper bent, dan is jouw lichaam gewend aan wanneer jij wil gaan slapen en hoeveel melatonine op welk tijdstip moet aanwezig zijn om daarin te slagen. Slechte slapers veroorzaken dit eigenlijk zelf.
Een stabiel slaapritueel waarin gefocust wordt op het tot rust brengen van lichaam en geest is hierbij essentieel. De grote boosdoener die vandaag jouw nachtrust afpakt, hoeven we waarschijnlijk al niet meer te onthullen: schermen. Schermen van je smartphone, je televisie of je computer verstoren je nachtrust. Waarom? Melatonine wordt aangemaakt op de momenten waarop het daglicht verdwijnt. Jouw lichaam interpreteert dit als een signaal om melatonine aan te maken. Wanneer je daarentegen je ogen voortdurend aan het licht van die schermen blootstelt, ga je de melatonineproductie tegengaan, waardoor je lichaam niet beseft dat het tijd is om in slaapmodus te gaan.
Lees ook: Slecht geslapen? Zo kom je de dag makkelijk door
Het gevolg van nog te veel op je smartphone of een ander scherm te kijken vlak voor het slapengaan, is een ontregelde melatonineproductie. Daardoor associeert jouw brein je bed niet meer met een omgeving om vlot in slaap te vallen, maar wel met een omgeving waarin je blootgesteld wordt aan licht en dus wakker moet blijven. Dat maakt dat je langer wakker ligt en een hele nacht ligt te woelen en te draaien. Bijkomende factoren die je nachtrust kunnen verstoren zoals piekeren en stress maken het in slaap vallen alleen maar moeilijker.
Lees ook: 3 efficiënte manieren om je smartphone minder te gebruiken
Een eerste voor de hand liggende oplossing is alvast het vermijden van schermen tot een uurtje voor het slapengaan. Om voldoende melatonine te produceren en tot rust te komen, moet je brein écht tot rust komen. Installeer daarom een slaapritueel waardoor je lichaam begrijpt dat het tijd is om binnenkort te gaan slapen en om de melatonineproductie in gang te zetten.
Kies voor activiteiten zoals een ontspannend bad, het lezen van een boek of een gezellig gesprek met je partner om laat op de avond te ontsnappen aan de dagelijkse stress. Als je van jezelf weet dat je niet goed bent in ontstressen, kan je gebruik maken van het natuurlijke slaapdrankje SleepDust dat jou op een natuurlijke en biologische manier richting dromenland stuurt. Overdag zo weinig mogelijk cafeïne en alcohol drinken, draagt eveneens bij aan een gezond slaappatroon. Net zoals gezonde en evenwichtige voeding in combinatie met voldoende lichaamsbeweging een stimulerende combinatie is om vlotter in slaap te vallen. Klaarwakker in bed? Het overkomt jou niet meer nu je dit weet.
Lees ook: Vlot in slaap vallen: het lukt jou dankzij dit slaapritueel
Eindelijk een verklaring voor waarom je soms klaarwakker in bed ligt na een hele vermoeiende dag.
Geconditioneerd gedrag
Als je dacht dat je er zelf niets aan kan doen dat je na een vermoeiende dag klaarwakker in bed ligt, think again. Het is blijkbaar een aan jezelf aangeleerde conditionering in je hersenen die aan de basis ligt van jouw slaapproblemen. Dat zorgt ervoor dat je ondanks de vermoeidheid die je overdag voelt plots helemaal niet meer moe bent en bijgevolg moeizaam in slaap valt.
Meer specifiek ontstaat deze conditionering omdat iets in jouw slaapomgeving je lichaam en brein net prikkelt om wakker te blijven, in plaats van vlot in slaap te vallen. Eens je in bed ligt, krijgt je geest het signaal dat het tijd is om wakker te zijn. Deze zogenaamde conditioned or learned arousal is een van de meest voorkomende oorzaken van slaapproblemen. Maar hoe ontstaat dit patroon dan?
Lees ook: Zo lukt het je wel om gewoontes te veranderen
Melatonine
Om een antwoord op die vraag te geven, moeten we eerst weten hoe we juist in slaap vallen. Voor het vlot in slaap vallen, is het slaaphormoon melatonine de grote verantwoordelijke. Dit hormoon staat in voor de kwaliteit en de kwantiteit van je nachtrust. Je lichaam maakt dit hormoon zelf aan, in de pijnappelklier in de hersenen. Overdag neutraliseert de productie van het hormoon en blijft het in een normale balans aanwezig. Meer naar de avond toe, schiet de productie opnieuw in actie, waardoor je lichaam en je geest in slaapmodus terechtkomen. Tenminste, als je daarvoor de juiste omstandigheden creëert.
Lees ook: Alles wat je moet weten over het slaaphormoon melatonine
Slaapritueel
Die juiste omstandigheden brengen ons meteen bij het antwoord op de vraag hoe dit patroon van conditionering ontstaat. Jouw slaaphormoon hoort uiteraard bij je bioritme of je slaap- en waakritme. Het is dan ook logisch dat wanneer jouw bioritme overhoop ligt, dat eveneens de productie van het slaaphormoon in de war stuurt. Als jij een goede slaper bent, dan is jouw lichaam gewend aan wanneer jij wil gaan slapen en hoeveel melatonine op welk tijdstip moet aanwezig zijn om daarin te slagen. Slechte slapers veroorzaken dit eigenlijk zelf.
Een stabiel slaapritueel waarin gefocust wordt op het tot rust brengen van lichaam en geest is hierbij essentieel. De grote boosdoener die vandaag jouw nachtrust afpakt, hoeven we waarschijnlijk al niet meer te onthullen: schermen. Schermen van je smartphone, je televisie of je computer verstoren je nachtrust. Waarom? Melatonine wordt aangemaakt op de momenten waarop het daglicht verdwijnt. Jouw lichaam interpreteert dit als een signaal om melatonine aan te maken. Wanneer je daarentegen je ogen voortdurend aan het licht van die schermen blootstelt, ga je de melatonineproductie tegengaan, waardoor je lichaam niet beseft dat het tijd is om in slaapmodus te gaan.
Lees ook: Slecht geslapen? Zo kom je de dag makkelijk door
Trigger
Het gevolg van nog te veel op je smartphone of een ander scherm te kijken vlak voor het slapengaan, is een ontregelde melatonineproductie. Daardoor associeert jouw brein je bed niet meer met een omgeving om vlot in slaap te vallen, maar wel met een omgeving waarin je blootgesteld wordt aan licht en dus wakker moet blijven. Dat maakt dat je langer wakker ligt en een hele nacht ligt te woelen en te draaien. Bijkomende factoren die je nachtrust kunnen verstoren zoals piekeren en stress maken het in slaap vallen alleen maar moeilijker.
Lees ook: 3 efficiënte manieren om je smartphone minder te gebruiken
Wat kan je doen om die conditionering om te keren?
Een eerste voor de hand liggende oplossing is alvast het vermijden van schermen tot een uurtje voor het slapengaan. Om voldoende melatonine te produceren en tot rust te komen, moet je brein écht tot rust komen. Installeer daarom een slaapritueel waardoor je lichaam begrijpt dat het tijd is om binnenkort te gaan slapen en om de melatonineproductie in gang te zetten.
Kies voor activiteiten zoals een ontspannend bad, het lezen van een boek of een gezellig gesprek met je partner om laat op de avond te ontsnappen aan de dagelijkse stress. Als je van jezelf weet dat je niet goed bent in ontstressen, kan je gebruik maken van het natuurlijke slaapdrankje SleepDust dat jou op een natuurlijke en biologische manier richting dromenland stuurt. Overdag zo weinig mogelijk cafeïne en alcohol drinken, draagt eveneens bij aan een gezond slaappatroon. Net zoals gezonde en evenwichtige voeding in combinatie met voldoende lichaamsbeweging een stimulerende combinatie is om vlotter in slaap te vallen. Klaarwakker in bed? Het overkomt jou niet meer nu je dit weet.
Lees ook: Vlot in slaap vallen: het lukt jou dankzij dit slaapritueel
Eindelijk een verklaring voor waarom je soms klaarwakker in bed ligt na een hele vermoeiende dag.
