Stoppen met piekeren lukt je zo
Wat is piekeren?
Heel wat van onze gedachten hebben betrekking tot piekeren. Het zijn ongewenste, eerder negatieve gedachten die blijven terugkomen. Soms zelfs zonder dat je het zelf beseft en zeker zonder dat je het wilt. Het is een gedachtestroom waaraan je jammer genoeg niet vanzelf een halt kan toeroepen. Als je bijvoorbeeld net een relatiebreuk achter de rug hebt, gaat je brein de situatie analyseren en gedachten naar voor brengen waarin je jezelf afvraagt of je dingen anders had kunnen doen of waar het juist is misgelopen. Het is sterker dan onszelf. Door te piekeren, proberen we ongemakkelijke of vervelende situaties te verwerken. Via nadenken, proberen we te vatten wat er is gebeurd. Dat piekeren kan in heel wat gevallen helpen. Het kan helpen als je door het nadenken op een constructieve oplossing komt, als je plots ontdekt hoe je een situatie kan oplossen door er even rustig over te reflecteren. Zo kan je makkelijk voorkomen dat er gelijkaardige gebeurtenissen plaatsvinden in de toekomst.
Lees ook: Een bewuste ademhaling heeft dit effect op jouw lichaam
Vicieuze cirkel
In de meeste gevallen krijg je eerder een tegengesteld resultaat: meer piekergedachten leiden tot meer negativiteit. Het is een vicieuze cirkel waarin ons brein blijft hangen, die eigenlijk te vergelijken is met een gewoonte. Net zoals je na verloop van tijd blindelings naar huis kan wandelen, zonder dat je daarover moet nadenken, gaat je brein onbewust negatief denken en piekeren als je dat gewoonlijk ook doet. Dat denkpatroon van dat piekeren, is eveneens een gewoonte die je brein zichzelf eigen heeft gemaakt. Je hersenen zijn zo geprogrammeerd, omdat het dat pad al kent. Stoppen met piekeren, kan letterlijk een herprogrammatie van je hersenen vereisen. Je moet je denkpatronen veranderen. Als je weet hoe een grote uitdaging het veranderen van een gewoonte is, dan weet je dat stoppen met piekeren zo mogelijk nog een grotere uitdaging is.
Lees ook: Zo lukt het je wel om gewoontes te veranderen
Hoe kan je stoppen met piekeren?
Je moet dus leren om je piekergedachten onder controle te krijgen en jezelf bewust te worden van dat negatieve denkpatroon. Als je elke keer wanneer je een negatieve gedachte denkt, jezelf hier bewust van bent, kan je proberen deze gedachte om te buigen naar iets positief. Dat vereist veel mentale inspanning, maar net zoals bij een andere gewoonte, zal dit na verloop van tijd plots makkelijker en uiteindelijk helemaal vanzelf gaan. Door de omdenking va negatief naar positief te maken, beseft je brein dat er ook nog een ander patroon bestaat dan het negatieve denkpatroon dat je anders hanteert. Na verloop van tijd kent het brein dit nieuwe, positieve patroon en zal dat overheersen.
Lees ook: Moeite met slechte gewoontes te doorbreken? Dit is waarom
1. Wees jezelf bewust van je gedachten
Piekeren is dus iets wat je onbewust doet. Hoe vaak betrap je jezelf erop dat je gedachten even afdwalen en dat je voor je het goed en wel beseft een situatie helemaal kapot aan het analyseren bent? Sta stil bij je gedachten en probeer objectief te kijken of er problematische denkpatronen aanwezig zijn of niet. Dat bewustzijn is een eerste belangrijke stap.
Lees ook: Hoe positief denken je helpt bij mindfulness
2. Probleemoplossend denken
Als er zich echt een probleem voor doet, waar je een oplossing voor wil bedenken, is het natuurlijk een goed idee om hier voldoende over te reflecteren. Pieker je daarentegen over iets waar niets meer aan te veranderen valt? Stop dan met piekeren. Wanneer er geen oplossing meer mogelijk is, heeft het geen zin om hier nog mentale energie aan te verspillen. Als je aan het nadenken bent over iets, vraag jezelf dan af of je aan de situatie iets kan veranderen of niet. Zo niet, verander dan je mindset en focus op iets anders. Je kan niet alles controleren, let it be.
Lees ook: Meer voor jezelf zorgen is verplicht als je deze 4 signalen herkent
3. Daag je gedachten uit
Het is soms makkelijk om je te laten meeslepen door negatieve gedachten en in die negativiteit te blijven hangen. Probeer jezelf eens uit te dagen wanneer je het zoveelste doemscenario aan het bedenken bent. Bekijk de situatie vanop een afstand en vraag jezelf af of het zin heeft dat je jezelf hier zorgen over maakt. De kans dat het ergste scenario uitkomt, is erg klein. Kijk naar de situatie op een rationele manier en daag zo je gedachten uit om eens een ander denkpatroon aan te nemen.
Lees ook: Door deze 7 dingen word je mentaal sterker
4. Mindfulness
Probeer in te zien dat je gedachten maar gedachten zijn en geen realiteit. Het is niet omdat jij iets denkt, dat dit ook werkelijkheid is of uitkomt. Het vereist veel mentale inspanning om aanwezig te zijn in het moment zelf en om niet te blijven piekeren over het verleden of de toekomst, maar je haalt er op lange termijn heel wat voordelen uit. De moeite waard om er even tijd in te investeren.