Wat gebeurt er tijdens een paniekaanval (en wat doe je ertegen)?

Paniekaanvallen kunnen verschillende momenten in je leven grondig verpesten. Het beklemmende angstgevoel valt moeilijk uit te leggen als je het zelf nog niet eerder hebt ervaren. Wat gebeurt er juist met ons lichaam tijdens een paniekaanval? En kunnen we het voorkomen of niet?

Hoe het voelt

Een paniekaanval valt te omschrijven als het voelen van paniek op een manier die heel overweldigend en beangstigend overkomt. Het lijkt of het gaat om iets groter dan paniek, iets ergers. Het voelt alsof je de controle kwijt bent. Het is een heftige prikkel die plots kan opkomen, maar in tegenstelling tot het korte moment waarin het opduikt, duurt het veel langer voor het gevoel weer verdwijnt. Het gevoel is zo sterk aanwezig dat je bijna aan niets anders kan denken dan aan de blinde paniek. Het verlamt je. Je voelt je duizelig, het voelt als een druk op je lichaam en je weet geen blijf met jezelf. Dit is niet alleen vermoeiend voor je lichaam, maar ook voor je geest. Na een paniekaanval kan je jezelf fysiek en mentaal enorm vermoeid voelen. Dat komt omdat je lichaam tijdens het paniekmoment veel adrenaline of stresshormoon aanmaakt. Nadat de paniek is verdwenen, ontspant je lichaam plots, waardoor een vermoeidheidsgevoel in de plaats komt.

Vechten of vluchten

In het geval van een paniekaanval spreken we eigenlijk van een vecht-of-vlucht-reactie. Voor ons lichaam voelt het alsof we bedreigd worden, die reactie is nog een overblijfsel van de tijd dat we zelf achter ons voedsel moesten jagen. Deze paniekaanvallen worden echter niet veroorzaakt door een specifieke gebeurtenis, maar wel door onze eigen gedachten en onze eigen angsten. Om de paniekprikkel te doorbreken, moet je precies het tegenovergestelde doen van wat je buikgevoel je wijsmaakt. Als je in de omstandigheden kiest om te blijven vechten, vluchten of bevriezen, ga je het probleem alleen groter maken. Om paniekaanvallen de baas te kunnen moet je de aanval onder controle houden.

1. Erken de paniek

Accepteer dat je op dit moment angstig bent. Negeer het niet, want dat helpt niet. Pas als je erkent dat je in paniek bent, kan je de angst recht in de ogen kijken.

2. Observeren

Neem in gedachten even afstand van jezelf en de situatie. Is het de lift waar je schrik voor hebt, of het gevoel dat je binnenin gaat vastzitten? Probeer objectief naar de situatie te kijken. Zo kan je beter inschatten vanwaar dit gevoel vandaan komt.

3. Overtuigen

Je moet jezelf overtuigen dat de paniek overbodig is, omdat je jezelf niet in een levensbedreigende situatie bevindt. Probeer je aandacht op iets anders te focussen, iets wat wel positief is, om zo van het probleem af te stappen. Denk zeker niet bewust aan het stoppen van de paniekaanval, want dat werkt niet.

4. Ademhaling

Adem rustig in en uit en probeer jouw buikademhaling bewust te regelen. Door een rustige en trage ademhaling wordt je zenuwstelsel geactiveerd, waardoor jouw stressreactie vermindert.

5. Nazorg

Wanneer de paniekaanval voorbij is, maak jezelf dan heel duidelijk dat de paniek voorbij is en dat die onterecht was. Het is voorbij en je kan weer verder. In dat paniekerig gevoel blijven hangen, doet meer kwaad dan goed.

Lees ook: Dankzij deze verrijkende technieken kan je zenuwen tegengaan

Sommige mensen hebben regelmatig een paniekaanval, anderen af en toe en weer anderen helemaal nooit. Je weet niet op voorhand of je er een gaat krijgen of niet, maar dankzij deze tips ga jij toekomstige paniekaanvallen strijdlustig tegemoet.